Përqindja e të huajve në fuqinë punëtore zvicerane është në rritje të vazhdueshme. Por, çfarë rolesh priren të luajnë kombësi të ndryshme në tregun e punës dhe kush po rrëmben punët më të mira?

Swissinfo ka shfletuar të dhënat e Zyrës Federale të Statistikave, për të paraqitur pesë fakte rreth punëtorëve të huaj në Zvicër që mund të mos i keni ditur më parë, përcjell albinfo.ch.

Në mbylljen e Mijëvjeçarit, shtetasit e huaj kanë zënë 23.6% të vendeve të punës në Zvicër. Në vitin 2002, Zvicra u dha më shumë qasje punëtorëve të Bashkimit Evropian, duke miratuar parimin “Lëvizja e Lirë e Personave”, i cili reduktoi kufizimet për njerëzit nga BE që vijnë për të jetuar në Zvicër.

Që atëherë, përqindja e punonjësve të huaj në fuqinë punëtore zvicerane është rritur në mënyrë të vazhdueshme, duke arritur tani në 1.774 milion njerëz (të të gjitha kombësive) – që përfaqësonte rreth një të tretën e fuqisë totale të punës, në fund të 2022.

Punësim fitimprurës

Punëtorët e huaj nga shtetet e Bashkimit Evropian priren të kenë normat më të larta të punësimit në Zvicër. Në anën tjetër të shkallës, personat me pasaporta ruse, eritreane apo turke kanë pjesëmarrjen më të ulët në tregun e punës.

Pozicionet ekzekutive

Një përqindje më e madhe e amerikanëve, britanikëve dhe grekëve që punojnë në Zvicër zënë role menaxheriale sesa shtetasit zviceranë. Sigurisht, në shifra absolute, ka shumë më tepër shtetas zviceranë që jetojnë në Zvicër se çdo kombësi tjetër. Qytetarët e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, për shembull, përbëjnë vetëm 0.2% të popullsisë 8.7 milionëshe. Por kur bëhet fjalë për punësimin e talentëve të huaj për role ekzekutive, kompanitë në Zvicër mbështeten më së shumti në disa kombësi.

Lidhja me arsimin

Pozicionet ekzekutive dhe punët në profesione shumë të aftë përgjithësisht u jepen njerëzve me diploma universitare ose kolegji. Punëtorët nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Rusia kanë më shumë gjasa të kenë përfunduar arsimin e lartë (92.5% dhe 87.8% respektivisht), të ndjekur nga Britania (80.4%), Holanda (76.3%) dhe Greqia (72.7%). Kjo shpjegon pse kaq shumë nga këta mbajtës të pasaportave janë të punësuar si shkencëtarë, teknikë, financierë dhe të ngjashme (SHBA 88.6%, Britania 83.6%, Holanda 80.8% dhe Rusia 76.7%).

Për krahasim, vetëm 48.2% e shtetasve zviceranë kanë një kualifikim të arsimit të lartë dhe 56% vazhdojnë të marrin punë me aftësi të larta. Zvicra ka një nga sistemet më të forta të praktikës profesionale në botë, që për shumë nxënës që e kanë lënë shkollën është një propozim më tërheqës sesa ndjekja e universitetit.

Në anën tjetër të medaljes, njerëzit nga vende të tjera pa kualifikime terciare priren të punësohen në pozita të pakualifikuara. Më pak se 10% e punëtorëve nga Sri Lanka dhe Eritrea kanë përfunduar arsimin terciar dhe për këtë arsye kanë më shumë gjasa të mbajnë punë të pakualifikuara (Sri Lanka 47.5%, Eritreanët 37.5%).

Gratë dominojnë punën me kohë të pjesshme

Ashtu si me shtetasit zviceranë, gratë nga vendet e tjera kanë më shumë gjasa të punojnë me kohë të pjesshme sesa burrat. Ky dallim gjinor në punën me kohë të pjesshme mund të jetë më i theksuar me të huajt që punojnë në Zvicër.

Ekziston përsëri një korrelacion midis kualifikimeve të ulëta arsimore dhe punës me kohë të pjesshme.